|
|
|
Manda günümüzde; eti, sütü, derisi ve boynuzundan yararlanılabilen bir hayvandır. Özellikle yüksek oranda yağlı (%7-8) olan sütü çok değerlidir. Bugün dünya süt üretiminin ortalama %5’i mandalardan sağlanmaktadır. Özel üretimde (kaymak, yoğurt, mozerella peyniri vb.) manda sütü ülkemizde de kullanılmaktadır. Manda sütü, inek sütüne göre daha yağlı olması yanı sıra, daha az su, daha çok kuru madde, protein ve mineral içermektedir. Manda sütüne karşı özellikle çocuk ve yaşlılarda intolerans gelişmediği de bildirilmiştir. Yine manda eti, sığır etine göre yaklaşık %50 daha az kolesterol ve %10 daha fazla protein içermektedir. Mandanın eti de değerli olup ülkemizde özel amaçlı (sucuk, pastırma üretiminde vd) manda eti kullanımı vardır. Mandacılık özellikle organik hayvansal üretim yönüyle dikkat çekicidir. Bugün dünya üzerinde 40 civarı ülkede yaygın olarak manda yetiştiriciliği yapmaktadır. Özellikle İtalya, Hindistan, Pakistan ve Çin’de önemli bir yetiştirme şeklidir. Dünya manda popülasyonunun yaklaşık %95’i Asya kıtasında bulunmaktadır. Mandacılık ülke hayvancılığı için önemli çıkış yollarından biri olabilecek potansiyele sahiptir. Manda, sığırla karşılaştırıldığında, kalitesiz kaba yemi daha iyi değerlendirir, her türlü iklim koşuluna adapte olabilir, hastalıklara daha dirençlidir. |
